Uº±dippaccayantanaya
Atha uº±dayo vuccante. “Dh±tuy±”ti adhik±ro. 651. K±le vattam±n±t²te ºv±dayo. At²te k±le, vattam±ne ca gammam±ne dh±t³hi ºuppaccayo hoti. ¾disaddena yu kta miicc±dayo ca honti. Kara karaºe, ak±si, karot²ti v± atthe ºuppaccayo, ºalopo, vuddhi, k±ru sipp², k±r³ k±ravo. V± gatigandhanesu, av±yi, v±yat²ti v± v±yu, ±y±deso. Sada ass±dane, ass±d²yat²ti s±du. R±dha, s±dha sa½siddhimhi, s±dh²yati anena hitanti s±dhu. Bandha bandhane, attani para½ bandhat²ti bandhu. Cakkha viyattiya½ v±c±ya½, cakkhat²ti cakkhu. I gatimhi, enti gacchanti pavattanti satt± eten±ti ±yu. Dara vid±raºe, dar²yat²ti d±ru kaµµha½. Sanu d±ne. Sanot²ti s±nu pabbatekadeso. Jan²yat²ti j±nu jaªgh±sandhi. Car²yat²ti c±ru dassan²yo. Raha c±ge, rah²yat²ti r±hu asurindo. Tara taraºe, t±lu, lo rassa. Mar±d²na½ panettha ºumhi “ghaµ±d²na½ v±”ti ettha v±saddena na vuddhi, maru, taru, tanu, dhanu, hanu, manu, asu, vasu, vaµu, garu icc±di. Cadi hil±dane, yuppaccayo, “nud±d²hi yuºv³naman±nan±k±nanak± sak±ritehi c±”ti an±deso, niggah²t±gamo ca, candana½. Bhavati etth±ti bhuvana½, “jhal±namiyuv±sare v±”ti uv±deso. Kira vikkhepe, kiraºo. Vicakkhaºo, kampana½ karot²ti karuº±, ak±rassutta½. Ktappaccaye kalopo, abhavi, bhavat²ti v± bh³ta½ yakkh±di, bh³t±ni. V±yat²ti v±to, t±yat²ti t±to. Mimhi– bhavanti etth±ti bh³mi, net²ti nemi icc±di. 652. Khy±d²hi mana ma ca to v±. Kh² bh² su ru hu v± dh³ hi l³p² adaiccevam±d²hi dh±t³hi manapaccayo hoti, massa ca to hoti v±.
Adadh±tuparasseva, mak±rassa tak±rat±;
tadaññato na hot±ya½, vavatthitavibh±sato.
Kh² khaye, kh²yanti ettha upaddavupasagg±dayoti atthe manapaccayo, “kvaci dh±t³”ti-±din± nalopo, “aññesu c±”ti vuddhi, khemo. Tath± bh² bhaye, bh±yanti etasm±ti bh²mo, v±dhik±rato na vuddhi. Su abhisave, savat²ti somo. Ru gatimhi, romo. Hu d±n±danahabyappad±nesu, h³yat²ti homo. V± gatigandhanesu, v±mo. Dh³ kampane, dhun±t²ti dh³mo. Hi gatimhi, hinot²ti hemo. L³ chedane, l³yat²ti lomo. P² tappane, p²ºana½ pemo. Ada bhakkhaºe, adat²ti atthe mana, massa ca v± tak±ro, “to dass±”ti tak±ro, att±, ±tum±, “kvaci dh±t³”ti-±din± adassa d²gho, uk±r±gamo ca. Y± p±paºe, y±mo. “V±”ti vattam±ne– 653. Sam±dihi tham±. Samadamadara raha lapa vasa yu du hi si d± s± µh± bhasa baha-usuiccevam±d²hi dh±t³hi tha maiccete paccay± honti v±. Sama upasame, kvaciggahaº±dhik±r± na dh±tvantalopo, kilese samet²ti samatho sam±dhi. Eva½ damana½ damatho. Dara d±he, daraºa½ daratho parid±ho. Raha up±d±ne, rah²yat²ti ratho, “kvaci dh±t³”ti-±din± halopo. Sapa akkose, sapana½ sapatho. Vasa niv±se, ±vasanti etasminti ±vasatho. Yu missane, y³tho, d²gho. Du gativuddhimhi, davati va¹¹hat²ti dumo. Hinot²ti himo uss±vo. Si bandhane, s²yat²ti s²m±, d²gho. D± avakhaº¹ane, d±mo. S± s±matthe, s±mo. Ýh± gatinivattimhi, th±mo, µhassa thatta½. Bhasa bhasm²karaºe, bhasm±, brahm±ditt± “sy± c±”ti ±tta½. Baha vuddhimhi, brahm±, nip±tanato bro bassa. Usu d±he, usm± icc±di. 654. Masussa sussa ccha ra ccher±. Masuiccetassa dh±tussa sussa ccharaccheraiccete ±des± honti. Masu macchere, kvippaccayo, ccharaccher±des±, maccharo, macchero. “Cchara ccher±”ti vattate. 655. ¾pubbacarassa ca. ¾pubbassa caraiccetassa dh±tussa ccharaccher±des± honti, casaddena cchariy±deso ca. Bhuso caraºanti atthe kvippaccayo, cchariy±di-±deso, rassattañca. Acchariya½ acchara½, acchera½. Acchara½ paharitu½ yuttantipi acchariya½. 656. Ala kala salehi lay±. Ala kala sala iccetehi dh±t³hi la yaiccete paccay± honti. Ala parisamattimhi, alla½, alya½. Kala saªkhy±ne, kalla½, kalya½. Sala, hula, pada gatimhi, salla½, salya½. “Kala saleh²”ti vattate. 657. Y±ºa l±º±. Tehi kala salaiccetehi dh±t³hi y±ºa l±ºappaccay± honti. Kaly±ºa½, paµisaly±ºa½, kall±ºo, paµisall±ºo. Yad± pana l² silesaneti dh±tu, tad± “paµisallayana½, paµisall±ºan”ti yuppaccayena siddha½, upasaggantassa niggah²tassa latta½, rah±diparatt± nassa ºatta½, ek±rassa “kvaci dh±t³”ti-±din± attañca. 658. Mathissa thassa lo ca. Mathaiccetassa dh±tussa thassa l±deso hoti, casaddena lappaccayo, matha vilo¼ane, mallo, so eva mallako, yath± h²nako. “Kicc±”ti vattate. 659. Avassak±dhamiºesu º² ca. Avassaka adhamiºaiccetesvatthesu, º²paccayo hoti, kicc± c±ti º²paccayo, ºalopa vuddhisilop±, avassa½ me kamma½ k±tu½ yuttos²ti k±r²si me kamma½ avassa½, k±rino me kamma½ avassa½, h±r²si me bh±ra½ avassa½. Adhamiºe– sata½ me iºa½ d±tu½ yuttos²ti d±y²si me sata½ iºa½, dh±r²si me sahassa½ iºa½ icc±di, kiccappaccay± pana heµµh±yeva dassit±. 660. Vaj±d²hi pabbajj±dayo nipaccante. ¾katigaºoya½. Vajaiccevam±d²hi dh±t³hi paccay±desalop±gamanisedhaliªg±dividhin± yath±bhidh±na½ pabbajj±dayo sadd± nipaccante. Vaja gatimhi papubbo, paµhamameva vajitabbanti atthe “bh±vakammes³”ti adhikicca “ºyoc±”ti ºyappaccayo, ºalop±di. “Pavvajyan”ti r³pe sampatte imin± jjhassa jj±deso, vak±radvayassa bak±radvaya½, vuddhinisedho, itthiliªgattañca nipaccante, pabbajj±. Tath± iñja kampane, iñjana½ ijj±. Yaja devap³j±ya½, yajana½ ijj±, “yajass±diss²”ti itta½. Añja byattigat²su sa½pubbo, samañjana½ samajj±, ñjhassa jj±deso. Sada visaraºagaty±vas±nesu, nis²dana½ nisajj±. Vida ñ±ºe, vij±nana½, vidat²ti v± vijj±. Saja vissagge, vissajjana½ vissajj±. Pada gatimhi, nipajjana½ nipajj±. Hana hi½s±gat²su, hantabbanti atthe ºyamhi kate “vadho v± sabbatth±”ti hanassa vadh±deso, jhassimin± jjh±deso ca, so vajjho, s± vajjh±. S² saye, sayana½, sayanti etth±ti v± seyy±, vuddhi, yak±rassa dvittañca Dh± dh±raºe sa½pubbo, samm± citta½ nidheti et±ya, saya½ v± saddahat²ti atthe “itthiyamatiyavo v±”ti appaccayo, “sandh±”ti r³pe sampatte imin± nak±rassa dak±ro, saddh±. Cara caraºe, caraºanti atthe ºyappaccaye, ik±r±game ca kate imin± vuddhinisedho, cariy±. Ruja roge, rujananti atthe imin± chappaccayo, “byañjanantassa co chappaccayesu c±”ti dh±tvantassa cak±ro, rucch±, ruj±ti appaccayena siddha½. Tath± kuca saªkocane, chappaccayo, kocana½ kucch±. Labha l±bhe, chamhi c±deso, lacch±. Rada vilekhane, racch±. Muha vecitte, muyhana½ mucch±, mucchana½ v± mucch±. Vasa niv±se, vacch±. Kaca dittimhi, kacch±. Katha kathane sa½pubbo, saddhi½ kathananti atthe ºyappaccayo, imin± thyassa cch±deso, sa½saddassa s±deso ca, s±kacch±. Tuda byathane, tucch±. Pada gatimhi, by±pajjananti atthe ºyamhi kate “by±p±dy±”ti r³pe sampatte imin± nip±tanena dyassa jj±deso, rassattañca, by±pajj±. Mara p±ºac±ge, marati maraºanti ca atthe imin± tyatyuppaccay±, dh±tvantalopoca, tato “yavata”micc±din± cak±ro, macco, maccu. Sata s±tacce, imin± yappaccayo, tyassa cak±ro, sacca½. Tath± nata gattavin±me, nacca½. Niti nicce, nicca½. M± m±ne, m±y±. Jana janane, j±y±, kana dittikant²su, nyassa ñatta½, dvittañca, kaññ±. Dhana dhaññe, dhañña½. Pun±t²ti puñña½, nak±r±gamo icc±di. 661. Ve pu s² davava mu ku d± bh³hv±d²hi thuttima ºim± nibbatte. Vepus²davavamuiccevam±d²hi dh±t³hi, ku d± bh³±dito, hv±dito ca yath±kkama½ thuttimaºimaiccete paccay± honti nibbattatthe. Vepu kampane, thuppaccayo, “kvaci dh±t³”ti-±din± ak±r±gamo, atha v± “ath³”ti vattabbe saralopa½ katv± “th³”ti vuttanti daµµhabba½, vepena nibbatto vepathu. S² saye, sayanena nibbatto sayathu. Dava davane, davena nibbatto davathu. Vamu uggiraºe, vamena nibbatto vamathu. Kutti karaºa½, tena nibbatta½ kuttima½, “ku”iti nip±tanato karassa kutta½. D± d±ne, d±ti d±na½, tena nibbatta½ dattima½, rassatta½. Bh³ti bhavana½, tena nibbatta½ bhottima½. Avahuti avahana½, tena nibbatta½ oh±vima½, ºalopavuddhi±v±des±. 662. Akkose namh±ni. Akkose gammam±ne namhi nip±te upapade sati dh±tuto ±nippaccayo hoti. Na gamitabbo te jamma desoti atthe ±nippaccayo, kitakatt± n±mamiva katv± simhi kate na gam±n²ti atthe kammadh±rayasam±so, nassa atta½, puna sam±satt± n±mamiva kate sy±dyuppatti, agam±ni te jamma deso. Na kattabba½ te jamma kammanti akar±ni te jamma kamma½. Namh²ti ki½? Vipatti te. Akkoseti ki½? Agati te. 663. Sunassunassoºav±nuv±nununakhuº±n± Sunaiccetassa p±µipadikassa sambandhino unasaddassa oºa v±na uv±na una unakha uºa ± ±naiccete ±des± honti. Sunassunassa oº±di-±dese, paranayane ca kate sy±dyuppatti, soºo, soº±, sv±no, sv±n±, suv±no, suv±n±, suno, sun±, sunakho, sunakh±, suºo, suº±, s± s±no, s±n± icc±di. 664. Taruºassa susu ca. Taruºaiccetassa saddassa susuicc±deso hoti. Casaddo aniyamattho, susu, taruºo v±. 665. Yuvassuvassuvuv±nun³n±. Yuvaiccetassa p±µipadikassa uvasaddassa uva-uv±na-una-³naiccete ±des± honti. Yuv± tiµµhati, yuv±no tiµµhati, yuno tiµµhati, y³no tiµµhati. 666. Chad±d²hi tatraºa. Chadaiccevam±d²hi dh±t³hi tatraºaiccete paccay± honti. Chada apav±raºe, “kvaci dh±t³”ti-±din± dh±tvantassa tak±ro. ¾tapa½ ch±det²ti chatta½, chatra½, byañjanattaye sar³p±namekassa lopo. Cinta cint±ya½, cintet²ti citta½, nak±rassa sa½yog±ditt± niggah²ta½, tassa “byañjane c±”ti lopo, citra½, “ghaµ±d²na½ v±”ti na vuddhi.