Bhaya½ passitu½ s²la½ yass±ti v± bhaya½ dassanas²lo, bhaya½ dassanadhammo, bhaya½ dassane s±dhuk±r²ti v± bhayadass±v², bhayadass±vin², bhayadass±vi citta½. Eva½ ±d²navadass±v². “Tass²l±d²s³”ti adhik±ro. 591. Sadda ku dha ca la ma º¹a ttha ruc±d²hi yu. Sadda ku dha ca la maº¹atthehi dh±t³hi, ruc±d²hi ca yuppaccayo hoti tass²l±d²svatthesu. Ghusa sadde, ghositu½ s²la½ ass±ti v± ghosanas²loti v± aghosayi, ghosayati, ghosayissati s²lena, dhammena, s±dhu v±ti atthe imin± yuppaccayo, tassa “anak± yuºv³nan”ti an±deso, “aññesu c±”ti vuddhi, so ghosano, s± ghosan±. Bh±sa viyattiya½ v±c±ya½, bh±situ½ s²lamass±ti v± bh±sanas²lo, bh±sanadhammo, bh±sane s±dhuk±r²ti v± bh±sano. Kudha kope, kujjhitu½ s²lamass±ti v± kujjhanas²loti v± kodhano, kodhan±, kodhana½. Rusa rose, rositu½ s²lamass±ti v± rosanas²loti v± rosano. Cala kampane, calitu½ s²la½ yass±ti v± calati s²len±ti v± calano. Kapicalane, kampitu½ s²la½ yass±ti v± akampi, kampati, kampissati s²len±ti v± kampano, ik±r±nubandhidh±tusarato “kvaci dh±t³”ti-±din±, “niggah²tañc±”ti v± niggah²t±gamo. Phadi kiñcicalane, phanditu½ s²la½ yass±ti v± phandati s²len±ti v± phandano. Ma¹i bh³s±ya½, maº¹ayitu½ s²la½ yass±ti v± maº¹ayati s²len±ti v± maº¹ano. Bh³sa alaªk±re, bh³sanas²loti v± abh³sayi, bh³sayati, bh³yayissati s²len±ti v± bh³sano, bh³san±, bh³sana½. Ruca dittimhi, arucci, ruccati, ruccissati s²len±ti v± rocano. Juta dittimhi, ajoti, jotati, jotissati s²len±ti v± jotano. Va¹¹ha va¹¹hane, va¹¹hitu½ s²lamass±ti va¹¹hano icc±di. 592. P±r±digamimh± r³. P±r±di-upapadehi parasm± gamiiccetasm± dh±tumh± paro r³paccayo hoti tass²l±d²svatthesu kattariyeva. P±ro ±di yesa½ te p±r±dayo, p±r±d²hi gami p±r±digami. R±dilopo, bhavap±ra½ gantu½ s²la½ yass±ti v± bhavap±ra½ gamanas²lo, bhavap±ra½ gamanadhammo, bhavap±ra½ gamane s±dhuk±r²ti v± bhavap±rag³, bhavap±raguno. Anta½ gamanas²lo antag³. Eva½ vedag³, addhag³. “R³”ti vattate. 593. Bhikkh±dito ca. Bhikkhaiccevam±d²hi dh±t³hi r³paccayo hoti tass²l±d²svatthesu. Bhikkha y±cane, bhikkhitu½ s²la½ yass±ti v± abhikkhi, bhikkhati, bhikkhissati s²len±ti v± bhikkhanadhammoti v± bhikkhane s±dhuk±r²ti v± bhikkhu, “kvaci dh±t³”ti-±din± rassatta½. Ikkha dassanaªkesu, sa½s±re bhaya½ ikkhat²tipi bhikkhu, vij±nitu½ s²la½ yassa, vij±nanas²loti v± viññ³, sabba½ j±n±t²ti sabbaññ³. Eva½ mattaññ³, dhammaññ³, atthaññ³, k±laññ³, kataññ³ icc±dayo. 594. Hanaty±d²na½ ºuko. Hanaty±d²na½ dh±t³namante ºukappaccayo hoti tass²l±d²svatthesu kattari, ant±pekkh±ya½ chaµµh², ºak±ro vuddhattho. ¾hananas²lo ±gh±tuko, gh±t±deso, saralop±di, karaºas²lo k±ruko sippi. Bh² bhaye, bh±yanas²lo bh²ruko, rak±r±gamo. Ava rakkhaºe, ±vuko pit±. 595. Sa½hanaññ±ya v± ro gho. Sa½pubb±ya hanaiccet±ya dh±tuy±, aññ±ya ca dh±tuy± paro rappaccayo hoti, hanassa gho ca. V±ggahaºa½ sampiº¹anattha½, vikappanattha½ v±, tena saªgh±totipi siddha½ hoti.
Hanassev±ya½ gho hoti, abhidh±n±nur³pato;
asa½pubb± ca ro tena, paµighotipi sijjhati.
Hana hi½s±gat²su sa½ pubbo, sa½hanati samagga½ kamma½ samupagacchati, sammadeva kilesadarathe hanat²ti v± saªgho, r±dilopo samantato nagarassa b±hiye khaññat²ti parikh±, itthiya½ ±paccayo, anta½ karot²ti antako maccu. “Bh±vakammes³”ti vattate. 596. Nand±d²hi yu. Nandaiccevam±d²hi dh±t³hi paro yuppaccayo hoti bh±vakammesu. “Anak± yuºv³nan”ti yuppaccayassa an±deso, nanda samiddhimhi, nanda nandane v±. Bh±ve– nand²yate nandana½. Kamme– anand²yittha, nand²yati, nand²yissati, nanditabbanti v± nandana½ vana½, gayhati, gahaº²ya½ v± gahaºa½, gaºhana½ v±, caritabba½ caraºa½, bh³yate bhavana½, h³yate havana½. Rundhitabba½ rundhana½, rodhana½ v±, bhuñjitabba½ bhuñjana½, bhojana½ v±. Bujjhitabba½ bujjhana½, bodhana½ v±. S³yati, suti v± savaºa½, p±p²yat²ti p±puºana½, p±pana½ v±, p±l²yat²ti p±lana½ icc±di. “Y³”ti vattate. 597. Kattukaraºapadesesu ca. Kattukaraºapadesaiccetesvatthesu ca sabbadh±t³hi yuppaccayo hoti. Ettha ca padesoti adhikaraºak±raka½ vuccati. Kattari t±va– raja½ harat²ti rajoharaºa½ toya½. ¾ramaºa½ vij±n±t²ti viññ±ºa½, vij±nana½ v±, ±nanaj±des±. Gh± gandhop±d±ne, gh±yat²ti gh±na½, jhe cint±ya½, jh±yat²ti jh±na½, “kvaci dh±t³”ti-±din± ±tta½. Karaºe – kara karaºe, karoti ten±ti karaºa½, yath±sar³pa½ sadd± by±kar²yanti eten±ti by±karaºa½. P³ra p³raºe, p³rayati ten±ti p³raºa½. D²yati anen±ti d±na½, pam²yati anen±ti pam±na½, vuccati anen±ti vacana½, panudati, panujjate anen±ti v± pan³dano. S³da paggharaºe, s³dati, sujjate anen±ti v± s³dano, suº±ti, s³yati eten±ti v± savaºa½. L³ chedane, lun±ti, l³yati anen±ti v± lavana½, lavaºa½, loºa½ v±. Nayati, n²yati eten±ti v± nayana½. P³ pavane, pun±ti, p³yate anen±ti v± pavano, sameti, sam²yati v± p±pa½ anen±ti samaºo, samaºa½ v±. Tath± bh±veti, bh±v²yati ek±y±ti v± bh±van±. Eva½ p±cana½, p±c±pana½ icc±di. Adhikaraºe– µh± gatinivattimhi, tiµµhati tasminti µh±na½. Eva½ sayana½, sena½ v±, ±sana½, adhikar²yati etth±ti adhikaraºa½. Casaddena sampad±n±p±d±nesupi– samm± pak±rena dad±ti ass±ti sampad±na½, apecca etasm± ±dad±t²ti ap±d±na½. 598. Saññ±ya½ d±dh±to i. Saññ±ya½ gamyam±n±ya½ d±dh±iccetehi dh±t³hi ippaccayo hoti, bh±vakamm±di-adhik±rev±ya½, saralop±di. D± d±ne ±pubbo, ±d²yat²ti-±di. Eva½ up±di. Dh± dh±raºe udaka½ dadh±t²ti udadhi, tesu vuddhilop±din± saññ±ya½ udakassa ud±deso. Jala½ dh²yate asminti jaladhi, v±l±ni dadh±ti tasminti v±ladhi, sandh²yati, sandadh±t²ti v± sandhi, nidh²yat²ti nidhi. Eva½ vidh²yati, vidadh±ti, vidh±na½ v± vidhi, samm±, sama½ v± citta½ ±dadh±t²ti sam±dhi. 599. Itthiyamatiyavo v±. Itthiya½ abhidheyy±ya½ sabbadh±t³hi ak±ratiyuiccete paccay± honti v± bh±vakamm±d²su. Appaccaye t±va jara vayoh±nimhi, j²rati, j²raºanti v± jar±, “itthiyamato ±paccayo”ti ±paccayo, paµisambhijjat²ti paµisambhid±. Paµipajjati et±y±ti paµipad±. Eva½ sampad±, ±pad±. Up±d²yat²ti up±d±. Sañj±n±t²ti saññ±, paj±n±t²ti paññ±. Upekkhat²ti upekkh±. Cintana½ cint±. Patiµµh±na½ patiµµh±. Sikkha vijjop±d±ne, sikkhana½, sikkh²yat²ti v± sikkh±. Eva½ bhikkh±. Jhe cint±ya½, parasampatti½ abhimukha½ jh±yat²ti abhijjh±, hitesita½ upaµµhapetv± jh±yat²ti upajjh±, upajjh±yo, samm± jh±yati etth±ti sajjh±. Isu icch±ya½, esananti atthe appaccayo, “isu yam³namanto ccho v±”ti cch±deso, icch±. Puccha pucchane, pucchana½ pucch±, tikicchana½ tikicch±, ghasitumicch± jighacch±, titikkh±, bubhukkh±, p±tumicch± pip±s±, maº¹³kagatiy± v±dhik±rato v±des±bh±vo. By±pitumicch± vicch± icc±di. Tippaccaye sambhavana½ sambh³ti. V±dhik±rato tippaccayamhi na vuddhi, savaºa½ suti, nayana½, n²yati et±y±ti v± n²ti. Mana ñ±ºe, maññat²ti mati. “Te, no, timh²”ti ca vattate. 600. Gamakhanahanaram±d²namanto. Gama khana hana ramaiccevam±d²na½ mak±ranak±rant±na½ dh±t³na½ anto byañjano no hoti tappaccaye, timhi c±ti dh±tvantalopo. Gamana½, gantabb±ti v± gati, upahanana½ upahati, ramanti t±ya, ramaºa½ v± rati. Tanu vitth±re, tanana½ tati. Yamu uparame, niyamana½ niyati. “Ramato, ramat²”ti-±d²su pana ak±rabyavahitatt± na dh±tvantalopo, bhuñjana½ bhutti, yuñjana½ yutti, “bhuj±d²namanto no dvi c±”ti dh±tvantalopo, dvittañca. Sam±pajjana½, sam±pajjateti v± sam±patti, sampatti, “gup±d²nañc±”ti dh±tvantalopadvitt±ni. “Kvaci dh±t³”ti-±din± h±dito tissa ni hoti. H±ni, j±ni icc±di. Yuppaccaye cita sañcetane, cetayat²ti atthe yuppaccayo, an±desavuddh², ±paccayo, cetan±. Vida anubhavane vedayat²ti vedan±. Dis² ucc±raºe, des²yat²ti desan±, bh±v²yat²ti bh±van± icc±di. “Itthiya½, v±”ti ca vattate. 601. Karato ririya. Karadh±tuto itthiyamanitthiya½ v± abhidheyy±ya½ ririyappaccayo hoti, r±dilopo. Kattabb± kiriy±. Karaº²ya½ kiriya½. “Kattar²”ti vattate. 602. Jito ina sabbattha. Jiiccet±ya dh±tuy± paro inappaccayo hoti sabbak±le kattari. Ji jaye, p±pake akusale dhamme ajini, jin±ti, jinissat²ti v± jino. “In±”ti vattate. 603. Supato ca. Supaiccet±ya dh±tuy± ca paro inappaccayo hoti. Supa saye, supati, supananti v± supino, supina½. S² saye, “²sa½”iti upapada½, ²sa½ s²yati bhavat±ti atthe– 604. ¿sa½dus³hi kha. ¿sa½dusuiccetehi upapadehi parehi dh±t³hi khappaccayo hoti. So ca– 605. Bh±vakammesu kiccaktakkhatth±. Bh±vakammaiccetesvatthesu kiccaktakkhatthaiccete paccay± hont²ti niyamato bh±vakammesveva hoti. “Kvaci dh±t³”ti kkhak±r±nubandhassa lopo, vuddhi, ay±desadvitt±ni, ²sassayo bhavat±, dukkhena s²yati dussayo, sukhena s²yati sussayo. Kamme– ²sa½ kar²yat²ti ²sakkara½ kamma½ bhavat±. Eva½ dukkhena kar²yat²ti dukkara½ hita½ bhavat±, sukara½ p±pa½ b±lena, dukkhena bhar²yat²ti dubbharo mahiccho. Sukhena bhar²yat²ti subharo appiccho. Dukkhena rakkhitabbanti durakkha½ citta½. Dukkhena passitabboti duddaso dhammo. Sukhena passitabbanti sudassa½ paravajja½. Dukkhena anubujjhitabboti duranubodho dhammo. Sukhena bujjhitabbanti subodhamicc±di. Budha avagamane, sabbe saªkhat±saªkhatasammutibhede dhamme abujjhi, bujjhati, bujjhissat²ti v± atthe– “Ta”iti vattate. 606. Budhagam±ditthe kattari. Budhagamuiccegam±d²hi dh±t³hi tadatthe gamyam±ne kattari tappaccayo hoti sabbak±le. “Tass±”ti vattate. 607. Dha¹habhahehi dha ¹h± ca. Dha¹hanta bhahantehi dh±t³hi parassa paccayatak±rassa yath±kkama½ dhak±ra¹hak±r±des± hont²ti dhabhato tak±rassa dhak±ro, “hacatutth±nan”ti ettha hak±raggahaºato hak±ratopi kvaci dhatta½, abyavadh±ne c±ya½, tena “rundhati, ±r±dhito, va¹¹hito, labhitv±, gahito”ti-±d²su paccay±gamabyavahitatt± na bhavati. 608. Hacatutth±namant±na½ do dhe. Hak±ravaggacatutth±na½ dh±tvantabh³t±na½ dak±r±deso hoti dhak±re pare. Buddho bhagav±. Saraºa½ agacchi, gacchati, gacchissat²ti v± saraºaªgato up±sako, “gamakhanahanaram±d²namanto”ti dh±tvantalopo. Eva½ j±n±t²ti ñ±to. I gatimhi, upet²ti upeto. Cinta cint±ya½, cintet²ti citta½, “gup±d²nañc±”ti dh±tvantalopadvitt±ni. Sanja saªge, r³p±d²su asajji, sajjati, sajjissat²ti v± satto, “bhuj±d²namanto no dvi c±”ti dh±tvantalopo, dvittañca. “Saññ±ya”miti vattate. 609. Tikicc±siµµhe. Saññ±yamabhidheyy±ya½ ±siµµhe gamyam±ne dh±t³hi tippaccayo hoti, kitapaccayo ca. Jino ena½ bujjhat³ti jinabuddhi, dhak±radak±r±des±, dhanamassa bhavat³ti dhanabh³ti. Kitapaccaye bhavat³ti bh³to, dhammo ena½ dad±t³ti dhammadinno, “bhid±dito inna anna ²º± v±”ti tappaccayassa inn±deso. Va¹¹hat³ti va¹¹ham±no, “bh³v±dito a”iti m±nantesu appaccayo, nandat³ti nandako, j²vat³ti j²vako icc±di. 610. ¾gam± tuko. ¾pubb± gamito tukappaccayo hoti, kitakatt± kattari. ¾gacchat²ti ±gantuko. “Gam±”ti vattate. 611. Bhabbe ika. Gamito ikappaccayo hoti bhabbatthe. Gantu½ bhabboti gamiko bhikkhu.
Tek±likappaccayantanayo.