Bhak±rantadh±tu

Bh± dittiya½. Cando bh±ti, pañh± ma½ paµibh±ti. Ratti vibh±ti. Bh±ºu, paµibh±na½. Vibh±t± ratti.
Bh² bhaye. Bh±yati. Bhaya½, bhay±nako, bh²mo, bh²maseno, bh²ru, bh²ruko, bh²rukaj±tiko. K±rite “bh±yeti, bh±yayati, bh±y±peti, bh±y±payat²”ti r³p±ni.
Sabhu sambhu hi½s±ya½. Sabhati. Sambhati.
Sumbha bh±sane ca. Cak±ro hi½s±pekkhako. Sumbhati. Sumbho. Kusumbho.
Ettha sumbhoti ±v±µo. “Sumbha½ nikkhan±h²”ti idamettha nidassana½. Kusumbhoti khuddaka-±v±µo, “pabbatakandarapadaras±kh±parip³r± kusumbhe parip³rent²”ti idamettha nidassana½.
Abbha vabbha mabbha gatiya½. Abbhati. Abbho. Vabbhati. Mabbhati.
Ettha abbhoti megho. So hi abbhati anekasatapaµalo hutv± gacchat²ti “abbho”ti vuccati. “Vijjum±l² satakkak³”ti vutta½. Satakkak³ti ca anekasatapaµalo. Ettha ca abbhasaddo tiliªgiko daµµhabbo. Tath± hi aya½ “abbhuµµhitova sa y±ti, sa gaccha½ na nivattat²”ti ettha pulliªgo. “Abbh±, mahik±, dh³mo, rajo, r±h³”ti ettha itthiliªgo. “Abbh±ni candamaº¹ala½ ch±dent²”ti ettha napu½sakaliªgo.
Im±ni pana meghassa n±m±ni–
Megho val±hako laªghi, j²m³to ambudo ghano;
dh±r±dharo ambudharo, pajjunno himagabbhako.
Yabha methune. Mithunassa janadvayassa ida½ kamma½ meth³na½, tasmi½ methune yabhadh±tu vattati. Yabhati. Y±bhassa½.
Ettha ca “methunan”ti es± sabbhiv±c±, lajj±sampannehi puggalehi vattabbabh±s±bh±vato. Tath± hi “methuno dhammo na paµisevitabbo”ti ca “na me r±j± sakh± hoti, na r±j± hoti methuno”ti ca sobhane v±c±visaye aya½ bh±s± ±gat±. “Yabhat²”ti-±dik± pana bh±s± “sikharaº²”ti-±dik± bh±s± viya asambhiv±c±. Na hi hirottappasampanno lokiyajanopi ²disi½ v±ca½ bh±sati. Eva½ santepi adhimattukka½sagatahirottappopi bhagav± mah±karuº±ya sañcoditahadayo lok±nukamp±ya parisamajjhe abh±si. Aho tath±gatassa mah±karuº±ti.
Im±ni pana methunadhammassa n±m±ni–
Sa½vesana½ niddhuvana½, methuna½ s³rata½ rata½;
byathayo g±madhammo ca, y±bhassa½ mohana½ rati.
Asaddhammo ca vasala-dhammo m²¼hasukhampi ca;
dvaya½dvayasam±patti, dvando gammo’dakantiko.
Sibha vibha katthane. Sibhati. Vibhati.
Debha abhi dabhi sadde. Debhati. Ambhati. Ambho. Dambhati.
Ettha ca ambho vuccati udaka½. Tañhi nijj²vampi sam±na½ oghak±l±d²su vissandam±na½ ambhati sadda½ karot²ti ambhoti vuccati.
Im±nissa n±m±ni–
P±n²ya½ udaka½ toya½, jala½ p±to ca ambu ca;
daka½ ka½ salila½ v±ri, ±po ambho papampi ca.
N²rañca kepuka½ p±ni, amata½ elameva ca,
±pon±m±ni et±ni, ±gat±ni tato tato.
Ettha ca “v±laggesu ca kepuke. Pivitañca tesa½ bhusa½ hoti p±n²”ti-±dayo payog± dassetabb±.
Thabhi khabhi paµibaddhe thambhati, vitthambhati. Khambhati, vikkhambhati. Thambho. Thaddho, upatthambho. Upatthambhin². Vikkhambho. Vikkhambhitakileso.
Jabha jabhi gattavin±me. Jabhati. Jambhati, vijambhati. Vijambhana½, vijambhit±. Vijambhanto, vijambham±no, vijambhito.
Sabbha kathane. Sabbhati.
Vabbha bhojane. Vabbhati.
Gabbha dh±raºe. Gabbhati. Gabbho.
Ettha gabbhoti m±tukucchipi vuccati kucchigataputtopi. Tath± hi “yamekaratti½ paµhama½, gabbhe vasati m±ºavo”ti ettha m±tukucchi “gabbho”ti vuccati. “Gabbho me deva patiµµhito. Gabbho ca patito cham±”ti ca ettha pana kucchigataputto. Apica gabbhoti ±v±saviseso. “Gabbha½ paviµµho”ti-±d²su hi ovarako “gabbho”ti vuccati.
Rabha r±bhasse. ¾pubbo rabha hi½s±karaºav±yamanesu. R±bhassa½ r±bhasabh±vo. Ta½samaªgino pana p±¼iya½ “caº¹± ruddh± rabhas±”ti eva½ ±gat±.
Tattha rabhas±ti karaºuttariy±. Rabhati, ±rabhati, sam±rabhati, ±rambhati. Rabhaso. ¾rambho. Sam±rambho, ±rabhanto. Sam±rabhanto. ¾raddha½ me v²riya½. S±rambha½. An±rambha½. S±rambho te na vijjati. Pak±raº±rambho. V²riy±rambho. ¾rabhitu½. ¾rabhitv±. ¾rabbha.
Ettha v²riy±rambhoti v²riyasaªkh±to ±rambho. ¾rambhasaddo kamme ±pattiya½ kriy±ya v²riye hi½s±ya vikopaneti anekesu atthesu ±gato.
“Ya½ kiñci dukkha½ sambhobhi, sabba½ ±rambhapaccay±;
±rambh±na½ nirodhena, natthi dukkhassa sambhavo”ti

Ettha hi kamma½ ±rambhoti ±gata½. “¾rambhati ca vippaµis±r² ca hot²”ti ettha ±patti. “Mah±yaññ± mah±rambh±, na te honti mahapphall±”ti ettha y³puss±pan±dikriy±. “¾rambhatha nikkamatha, yuñjatha buddhas±sane”ti ettha v²riya½. “Samaºa½ gotama½ uddissa p±ºa½ ±rambhant²”ti ettha hi½s±. “B²jag±mabh³tag±masam±rambh± paµivirato hot²”ti ettha chedanabhañjan±dika½ vikopana½. Icceva½–

Kamme ±pattiyañceva, v²riye hi½s±kriy±su ca;
vikopane ca ±rambha-saddo hot²ti niddise.
Labha l±bhe. Labhati, labbhati. L±bho, laddha½, alattha, alatthu½.
Subha dittiya½. Sobhati. Sobh±, sobhana½, sobhito.
Khubha sañcalane. Khobhati, saªkhobhati. Hatthin±ge padinnamhi, khubbhittha nagara½ tad±. Khobh±, saªkhobho.
Nabha tubha hi½s±ya½. Nabhati. Tubhati.
Sambha viss±se. Sambhati. Sambhatti, sambhatto.
Lubha vimohane. Lobhati, palobhati. Thullakum±r²palobhana½. K±rite pana “lobheti, palobheti, palobhetv±”ti r³p±ni bhavanti. Div±digaºa½ pana patv± giddhiyatthe “lubbhat²”ti r³pa½ bhavati.
Dabhi ganthane. Dambhati. Dambhana½.
Rubhi niv±raºe. Rumbhati, sannirumbhati. Sannirumbho, sannirumbhitv±.
Ubha ubbha umbha p³raºe. Ubhati. Ubbhati. Umbhati. Ubhan±. Ubbhan±. Umbhan±. Obho. Keµubha½. Ubbha½. Kumbho. Kumbh². K±rite “obheti. Ubbheti. Umbhet²”ti r³p±ni bhavanti.
Tattha keµubhanti kriy±kappavikappo kav²na½ upak±riyasattha½. Ida½ panettha nibbacana½ kiµeti gameti kriy±divibh±ga½, ta½ v± anavasesapariy±d±nato keµento gamento obheti p³ret²ti keµuta½ kiµa-ubhadh±tuvasena. Ubbhati ubbheti p³ret²ti ubbha½, p³raºanti attho. Cariy±piµakepi hi ²dis² saddagati dissati, ta½ yath±? “Mah±d±na½ pavattesi, accubbha½ s±gar³paman”ti. Tattha ca accubbhanti ativiya y±cak±na½ ajjh±saya½ p³raºa½. Akkhumbhantipi p±µho. Kumbhoti ka½ vuccati udaka½, tena ubbhetabboti kumbho, so eva itthiliªgavasena kumbh². Ettha ca “kumbh² dhovati onato”ti payogo.
Kumbhasaddo ghaµe hatthi-siropiº¹e dasambaºe;
pavattat²ti viññeyyo, viññun± nayadassin±.

Bhak±rantadh±tur³p±ni.