Dutiyabalaniddeso
810. Dutiyabalaniddese gatisampattipaµib±¼h±n²ti gatisampattiy± paµib±hit±ni niv±rit±ni paµisedhit±ni. Sesapadesupi eseva nayo. Ettha ca gatisampatt²ti sampann± gati devaloko ca manussaloko ca. Gativipatt²ti vipann± gati catt±ro ap±y±. Upadhisampatt²ti attabh±vasamiddhi. Upadhivipatt²ti h²na-attabh±vat±. K±lasampatt²ti sur±jasumanussak±lasaŖkh±to sampannak±lo. K±lavipatt²ti dur±jadumanussak±lasaŖkh±to vipannak±lo. Payogasampatt²ti samm±payogo. Payogavipatt²ti micch±payogo. Tattha ekaccassa bah³ni p±pakamm±ni honti. T±ni gativipattiya½ µhitassa vipacceyyu½. So pana ekena kaly±ŗakammena gatisampattiya½ devesu v± manussesu v± nibbatto. T±dise ca µh±ne akusalassa v±ro natthi, ekanta½ kusalasseva v±roti. Evamassa t±ni kamm±ni gatisampattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni p±pakamm±ni honti. T±ni upadhivipattiya½ µhitassa vipacceyyu½. So pana ekena kaly±ŗakammena upadhisampattiya½ µhito susaŗµhitaŖgapaccaŖgo abhir³po dassan²yo brahmavacchasadiso. Sacepi d±siy± kucchismi½ d±saj±to hoti evar³po attabh±vo kiliµµhakammassa n±nucchavikoti hatthimeŗ¹a-assabandhakagop±lakakamm±d²ni ta½ na k±renti; sukhumavatth±ni niv±s±petv± bhaŗ¹±g±rikaµµh±n±d²su µhapenti. Sace itth² hoti, hatthibhattapacan±d²ni na k±renti; vatth±laŖk±ra½ datv± sayanap±lika½ v± na½ karonti, somadevi viya vallabhaµµh±ne v± µhapenti. Bh±tikar±jak±le kira goma½sakh±dake bahujane gahetv± rańńo dassesu½. Te daŗ¹a½ d±tu½ sakkoth±ti puµµh± na sakkom±ti vadi½su. Atha ne r±jaŖgaŗe sodhake aka½su. Tesa½ ek± dh²t± abhir³p± dassan²y± p±s±dik±. Ta½ disv± r±j± antepura½ abhinetv± vallabhaµµh±ne µhapesi. Sesań±tak±pi tass± ±nubh±vena sukha½ j²vi½su. T±disasmińhi attabh±ve p±pakamm±nipi vip±ka½ d±tu½ na sakkonti. Eva½ upadhisampattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti paj±n±ti. Ekassa bah³ni p±pakamm±ni honti. T±ni k±lavipattiya½ µhitassa vipacceyyu½. So pana ekena kaly±ŗakammena paµhamakappik±na½ v± cakkavattirańńo v± buddh±na½ v± uppattisamaye sur±jasumanussak±le nibbatto. T±dise ca k±le nibbattassa akusalassa vip±ka½ d±tu½ ok±so natthi, ekanta½ kusalasseva ok±soti. Eva½ k±lasampattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni p±pakamm±ni honti. T±ni payogavipattiya½ µhitassa vipacceyyu½. So pana ekena kaly±ŗakammena payogasampattiya½ µhito p±ŗ±tip±t±d²hi virato k±yavac²manosucarit±ni p³reti. T±dise µh±ne akusalassa vipaccanok±so natthi, ekanta½ kusalasseva ok±soti. Eva½ payogasampattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni p±pakamm±ni honti. T±ni gatisampattiya½ µhitassa na vipacceyyu½. So panekena p±pakammena gativipattiya½yeva nibbatto. Tatthassa t±ni kamm±ni upagantv± v±rena v±rena vip±ka½ denti k±lena niraye nibbatt±penti, k±lena tiracch±nayoniya½, k±lena pettivisaye, k±lena asurak±ye, d²ghen±pi addhun± ap±yato s²sa½ ukkhipitu½ na denti. Eva½ gatisampattipaµib±hitatt± vip±ka½ d±tu½ asakkont±ni gativipatti½ ±gamma vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni p±pakamm±ni honti. T±ni upadhisampattiya½ µhitassa na vipacceyyu½ So pana ekena p±pakammena upadhivipattiya½yeva patiµµhito dubbaŗŗo dur³po dussaŗµhito b²bhaccho pis±casadiso. So sace d±siy± kucchiya½ d±saj±to im±ni etassa anucchavik±n²ti sabb±ni na½ kiliµµhakamm±ni k±renti antamaso pupphacha¹¹akakamma½ up±d±ya. Sace itth² hoti im±ni etiss± anucchavik±n²ti sabb±ni na½ hatthibhattapacan±d²ni kiliµµhakamm±ni k±renti. Kulagehe j±tampi bali½ s±dhayam±n± r±japuris± gehad±s²ti sańńa½ katv± bandhitv± gacchanti, kotalav±p²g±me mah±kuµumbikassa gharaŗ² viya. Eva½ upadhisampattipaµib±hitatt± vip±ka½ d±tu½ asakkont±ni upadhivipatti½ ±gamma vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni p±pakamm±ni honti. T±ni k±lasampattiya½ nibb±tassa na vipacceyyu½. So pana ekena p±pakammena k±lavipattiya½ dur±jadumanussak±le kasaµe niroje dasavass±yukak±le nibbatto, yad± pańca goras± pacchijjanti, kudr³saka½ aggabhojana½ hoti. Kińc±pi manussaloke nibbatto, migapasusarikkhaj²viko pana hoti. Evar³pe k±le kusalassa vipaccanok±so natthi, ekanta½ akusalasseva hoti. Eva½ k±lasampattipaµib±hitatt± vip±ka½ d±tu½ asakkont±ni k±lavipatti½ ±gamma vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni p±pakamm±ni honti. T±ni payogasampattiya½ µhitassa na vipacceyyu½. So pana payogavipattiya½ µhito p±ŗ±tip±t±d²ni dasa akusalakamm±ni karoti. Tamena½ saho¹¹ha½ gahetv± rańńo dassenti. R±j± bah³kammak±raŗ±ni k±retv± gh±t±peti. Eva½ payogasampattipaµib±hitatt± vip±ka½ d±tu½ asakkont±ni payogavipatti½ ±gamma vipaccant²ti paj±n±ti. Eva½ cat³hi sampatt²hi paµib±hita½ p±pakamma½ vip±ka½ adatv± catasso vipattiyo ±gamma deti. Yath± hi kocideva puriso kenacideva kammena r±j±na½ ±r±dheyya. Athassa r±j± µh±nantara½ datv± janapada½ dadeyya. So ta½ samm± paribhuńjitu½ asakkonto makkaµena gahitabhattapuµa½ viya bhindeyya; yassa ya½ y±na½ v± v±hana½ v± d±sa½ v± d±si½ v± ±r±ma½ v± vatthu½ v± sampannar³pa½ passati, sabba½ balakk±rena gaŗheyya. Manuss± r±javallabhoti kińci vattu½ na sakkuŗeyyu½. So ańńassa vallabhatarassa r±jamah±mattassa virujjheyya. So ta½ gahetv± supothita½ poth±petv± bh³mi½ piµµhiy± gha½s±pento nikka¹¹h±petv± r±j±na½ upasaŖkamitv± asuko n±ma te deva, janapada½ bhindat²ti gaŗh±peyya. R±j± bandhan±g±re bandh±petv± asukena n±ma kassa ki½ avahaµanti nagare bheri½ car±peyya. Manuss± ±gantv± mayha½ ida½ gahita½, mayha½ ida½ gahitanti viravasahassa½ uµµh±peyyu½. R±j± bhiyyoso matt±ya kuddho n±nappak±rena ta½ bandhan±g±re kilametv± gh±t±petv± gacchatha na½ sus±ne cha¹¹etv± saŖkhalik± ±harath±ti vadeyya. Eva½sampadamida½ daµµhabba½. Tassa hi purisassa hi kenacideva kammena r±j±na½ ±r±dhetv± µh±nantara½ laddhak±lo viya puthujjanass±pi kenacideva puńńakammena sagge nibbattak±lo. Tasmi½ janapada½ bhinditv± manuss±na½ santaka½ gaŗhante kassaci kińci vattu½ avisahanak±lo viya imasmimpi sagge nibbatte akusalassa vipaccanok±sa½ alabhanak±lo. Tassa ekadivasa½ ekasmi½ r±javallabhatare virajjhitv± tena kuddhena na½ poth±petv± rańńo ±rocetv± bandhan±g±re bandh±pitak±lo viya imassa saggato cavitv± niraye nibbattak±lo. Manuss±na½ mayha½ ida½ gahita½, mayha½ ida½ gahitanti viravak±lo viya tasmi½ niraye nibbatte sabb±kusalakamm±na½ sannipatitv± gahaŗak±lo. Sus±ne cha¹¹etv± saŖkhalik±na½ ±haraŗak±lo viya ekekasmi½ kamme kh²ŗe itarassa itarassa vip±kena nirayato s²sa½ anukkhipitv± sakalakappa½ nirayamhi paccanak±lo. Kappaµµhitikakammańhi katv± ekakappa½ nirayamhi paccanakasatt± neva eko, na dve, na sata½, na sahassa½. Eva½ paccanakasatt± kira gaŗanapatha½ v²tivatt±. Atthekacc±ni kaly±ŗ±ni kammasam±d±n±ni gativipattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti-±d²supi eva½ yojan± veditabb±. Idhekaccassa bah³ni kaly±ŗakamm±ni honti. T±ni gatisampattiya½ µhitassa vipacceyu½. So pana ekena p±pakammena gativipattiya½ niraye v± asurak±ye v± nibbatto. T±dise ca µh±ne kusala½ vip±ka½ d±tu½ na sakkoti, ekanta½ akusalameva sakkot²ti. Evamassa t±ni kamm±ni gativipattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni kaly±ŗakamm±ni honti. T±ni upadhisampattiya½ µhitassa vipacceyyu½. So pana ekena p±pakammena upadhivipattiya½ patiµµhito dubbaŗŗo hoti pis±casadiso. So sacepi r±jakule nibbatto pitu-accayena ki½ imassa nissir²kassa rajjen±ti rajja½ na labhati. Sen±patigeh±d²su nibbattopi sen±patiµµh±n±d²ni na labhati. Imassa panatthass±vibh±vattha½ d²par±javatthu kathetabba½ r±j± kira putte j±te deviy± pas²ditv± vara½ ad±si. S± vara½ gahetv± µhapesi. Kum±ro sattaµµhavassak±leva r±jaŖgaŗe kukkuµe yujjh±pesi. Eko kukkuµo uppatitv± kum±rassa akkh²ni bhindi. Kum±ram±t± dev² puttassa pannarasaso¼asavassak±le rajja½ v±ress±m²ti r±j±na½ upasaŖkamitv± ±ha deva, tumhehi kum±rassa j±tak±le varo dinno. May± so gahetv± µhapito; id±ni na½ gaŗh±m²ti. S±dhu, devi, gaŗh±h²ti. May±, deva, tumh±ka½ santik± kińci aladdha½ n±ma natthi Id±ni pana mama puttassa rajja½ v±rem²ti. Devi, tava putto aŖgavikalo. Na sakk± tassa rajja½ d±tunti Tumhe mayha½ ruccanakavara½ ad±tu½ asakkont± kasm± vara½ adatth±ti? R±j± ativiya nipp²¼iyam±no na sakk± tuyha½ puttassa sakalalaŖk±d²pe rajja½ d±tu½; n±gad²pe pana chatta½ ass±petv± vasat³ti n±gad²pa½ pesesi. So d²par±j± n±ma ahosi. Sace cakkhuvikalo n±bhaviss± tiyojanasatike sakalatambapaŗŗid²pe sabbasampattipariv±ra½ rajja½ alabhiss±. Eva½ upadhivipattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni kaly±ŗakamm±ni honti. T±ni k±lasampattiya½ µhitassa vipacceyyu½. So pana ekena p±pakammena k±lavipattiya½ dur±jadumanussak±le kasaµe niroje app±yuke gatikoµike nibbatto. T±dise ca k±le kaly±ŗakamma½ vip±ka½ d±tu½ na sakkot²ti. Eva½ k±lavipattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni kaly±ŗakamm±ni honti. T±ni payogasampattiya½ µhitassa vipacceyyu½. Aya½ pana payogavipattiya½ µhito p±ŗa½ hanti
pe
sabba½ duss²lya½ p³reti. Tath± tena saddhi½ samaj±tik±nipi kul±ni ±v±haviv±ha½ na karonti; itthidhutto sur±dhutto akkhadhutto aya½ p±papurisoti ±rak± parivajjenti. Kaly±ŗakamm±ni vipaccitu½ na sakkonti. Eva½ payogavipattipaµib±¼h±ni na vipaccant²ti paj±n±ti. Eva½ catasso sampattiyo ±gamma vip±kad±yaka½ kaly±ŗakamma½ cat³hi vipatt²hi paµib±hitatt± na vipaccati. Aparass±pi bah³ni kaly±ŗakamm±ni honti. T±ni gativipattiya½ µhitassa na vipacceyyu½. So pana ekena kaly±ŗakammena gatisampattiya½yeva nibbatto. Tatthassa t±ni kamm±ni upagantv± v±rena v±rena vip±ka½ denti k±lena manussaloke nibbatt±penti, k±lena devaloke. Eva½ gativipattipaµib±hitatt± vip±ka½ d±tu½ asakkont±ni gatimampatti½ ±gamma vipaccant²ti paj±n±ti. Aparass±pi bah³ni kaly±ŗakamm±ni honti. T±ni upadhivipattiya½ µhitassa na vipacceyyu½. So pana ekena kaly±ŗakammena upadhisampattiya½yeva patiµµhito abhir³po dassan²yo p±s±diko brahmavacchasadiso. Tassa upadhisampattiya½ µhitatt± kaly±ŗakamm±ni vip±ka½ denti. Sace r±jakule nibbattati ańńesu jeµµhakabh±tikesu santesupi etassa attabh±vo samiddho, etassa chatte uss±pite lokassa ph±su bhavissat²ti tameva rajje abhisińcanti. Upar±jageh±d²su nibbatto pitu-accayena oparajja½, sen±patiµµh±na½, bhaŗ¹±g±rikaµµh±na½, seµµhiµµh±na½ labhati. Eva½ upadhivipattipaµib±hitatt± vip±ka½ d±tu½ asakkont±ni upadhisampatti½ ±gamma vipaccant²ti paj±n±ti.