5. Paµhamapav±raºasikkh±padavaººan±
236. Y±vadatthapav±raº±ya pav±rit± kiñc±pi “pav±rit±”icceva adhippet±aµµhuppattiy±va, atha kho pacchim±va idh±dhippet±. 237. “Alameta½ sabban”ti vuttatt± atiritta½ n±ma hoti. Bhikkhussa idampite adhika½, ito añña½ na lacchat²ti kira attho. 238-9. “Asana½ paññ±yat²”ti eteneva “bhutt±v²”ti etassa siddhatt± visu½ atthasiddhinatthi. Yadi atthi, aªg±na½ chakkattadassananti. Vuttampi cetanti-±di pav±raºaªg±na½pañcakattadassana½. Varakoti yo koci varako. “Pav±raºa½ pana janetiyev±tivisu½ sittha½ vodaka½ karonti, pav±raºa½ na janeti. Y±gu½ v± pivanto paµhama½udaka½ pivati, vaµµati. Avasiµµha½ heµµh±sittha½ pav±raºa½ na janet²”ti likhita½.Upatissatthero “janetiyev±”ti vadati, ta½ na icchanti ±cariy±. Bhajjitapiµµhantitaº¹ulacuººameva. Bhajjitasattuyo piº¹etv± katamodako sattumodako.“Y±gusitthamatt±neva dve…pe… paµikkhipati, na pav±ret²”ti vuttatt± paracaªkamacch±dayopakkhipitv± pakkay±gu½ pivanto sace añña½ t±disa½yeva paµikkhipati, pav±raº± nahot²ti kira dhammasiritthero. Sace añña½ paµikkhipati, na pav±reti. Kasm±?Asanasaªkh±tassa vippakatabhojanass±bh±vato. Bhojanas±l±ya½ bhuñjanto ce, attano ap±puºanakoµµh±sa½abhihaµa½ paµikkhipati, na pav±reti. K±ma½ paµikkhipati, patte pana ±r±miko ±kirati,tato bhuñjitu½ na vaµµati. Idañhi buddhappaµikuµµha-anesan±ya uppanneyeva saªgaha½ gacchati.Yath± hi saªghato uddhaµapiº¹a½ duss²lo deti, ta½ paµikkhipati, na pav±reti, eva½sampadamida½.“Visabh±go lajj² ce deti, ta½ tena sambhoga½ akattuk±mat±ya paµikkhipati, pav±ret²tiapare”ti vutta½. Parivesan±y±ti bhattagge. “Ma½sena rasa½, ma½sañca rasañca ma½sarasanti±pajjanato ‘ma½sarasan’ti vutte paµikkhepato hoti, ma½sassa rasa½ ma½sarasanti viggahon±dhippeto”ti vutta½. Ma½sakarambako n±ma…pe… vaµµat²ti suddhay±gu evahoti. Appav±raºamissakakarambakoyeva hoti, tasm± na pav±reti, tena vutta½ parato“idañca karambakena na sam±netabban”ti-±di, tasm± “ta½ abhiharitv± añjiya½ gaºhath±’ti vadanta½ paµikkhipati, pav±raº± na hot²”ti ca “missakay±gu½gaºhath±’ti avuttatt± ‘sammissita½ visu½ katv± det²’ti vuttatt±”ti ca vutta½,yasm± y±gumissakanti ettha padadvaye pav±raº±rahassa n±maggahaºa½ natthi, tasm± tatrace y±gu bahutar± v± hoti samasam± v±, na pav±reti. Kasm±? Tattha abhih±rakapaµikkhepak±na½y±gusaññatt±. Y±gu ce mand±, bhatta½ bahutara½, pav±reti. Kasm±? Tesa½ ubhinnampitattha bhinnasaññatt±ti takko ±cariyassa. Bhattamissake pav±raº±rahassa n±massa sabbh±vatosabbad± pav±reti eva. Missake pana vuttanayena k±raºa½ vattabba½. Visu½ katv±det²ti yath± bhattasiµµha½ na patati, tath± g±¼ha½ hatthena p²¼etv± pariss±vetv± deti.Akappiyakatanti ettha “kappiya½ ak±r±pitehi kadalipphal±d²hi saddhi½ atiritta½kappiya½ k±r±petv±pi ta½ kadalipphal±di½ µhapetv± avasesa½ bhuñjitu½ vaµµati. Amissakarasatt±puna t±ni kappiya½ k±r±petv± aññasmi½ bh±jane µhapetv± atiritta½ k±retv± bhuñjitu½vaµµati. Kasm±? Pubbe tesu vinayakammassa an±ru¼hatt±”ti vadanti. “Bhutt±vin±ca pav±ritena ±san± vuµµhitena katan”ti vacanato bhutt±vin± appav±ritena ±san±vuµµhitena kattabbanti siddha½, tasm± “p±tova addh±na½ gacchantesu dv²su eko pav±ritoavuµµhito tattha nis²dati, so itarena piº¹±ya caritv± laddha½ bhikkha½ attan± abhutv±pi‘alameta½ sabban’ti k±tu½ labhati ev±”ti vutta½, ta½ sukkapakkhe “bhutt±vin±kata½ hot²”ti imin±va siddha½, tasmi½ pakkhe attano sattaªg±ni na p³renti, kaºhapakkhepaµibh±gena satta vutt±n²ti veditabba½. Bhutt±vin± appav±ritena ±san± vuµµhitena,avuµµhitena v± kata½ hoti, vaµµati. “Pav±ritena ±san± avuµµhitenev±”ti ima½ panaatthavikappa½ d²petu½ “sattaªg±ni vutt±n²”tipi vattu½ vaµµati. So puna k±tu½na labhati paµhama½ katassa puna teneva kattabbappasaªgato. Yañca akata½, ta½ kattabbantihi vutta½. Atha sova paµhamo puna kattuk±mo hoti, aññasmi½ bh±jane pubbe akata½k±tu½ labhati. Dutiyo paµhamabh±janepi k±tu½ labhati. “Yena akata½, tena k±tabban”tihi vutta½. Imamevattha½ sandh±ya “yena ya½ paµhama½ kappiya½ kata½, tameva so punak±tu½ na labhati, aññena k±tabban”ti likhita½. Tattha tanti ta½ paµhama½katanti attho. Pesetv± k±retabbanti ettha anupasampanno ce gato, tatraµµhenaekena bhikkhun± paµigg±hetv± aparena k±retabbanti tattha ekova evameva k±tu½na labhat²ti. “Ya½ kiñci gil±na½ uddiss±’ti-±divacanato vih±r±d²su gil±nassap±puºanakoµµh±sampi gil±n±tiritta½ n±ma, tasm± vaµµat²”ti vadanti. ¾h±ratth±y±tivik±le ev±ti eke. 241. K±yakamma½ ajjhoharaºato. Vac²kamma½ v±c±ya “atiritta½ karotha bhante”tiak±r±panen±ti veditabba½.
Paµhamapav±raºasikkh±padavaººan± niµµhit±.