9. Uttarikaraº²yapañho

9. “Bhante n±gasena, tumhe bhaºatha ‘ya½ kiñci karaº²ya½ tath±gatassa, sabba½ ta½ bodhiy± yeva m³le pariniµµhita½, natthi tath±gatassa uttari½ karaº²ya½, katassa v± paticayo’ti, idañca tem±sa½ paµisall±na½ dissati. Yadi, bhante n±gasena, ya½ kiñci karaº²ya½ tath±gatassa, sabba½ ta½ bodhiy± yeva m³le pariniµµhita½, natthi tath±gatassa uttari½ karaº²ya½, katassa v± paticayo, tena hi ‘tem±sa½ paµisall²no’ti ya½ vacana½, ta½ micch±. Yadi tem±sa½ paµisall²no, tena hi ‘ya½ kiñci karaº²ya½, tath±gatassa, sabba½ ta½ bodhiy± yeva m³le pariniµµhitan’ti tampi vacana½ micch± Natthi katakaraº²yassa paµisall±na½, sakaraº²yasseva paµisall±na½ yath± n±ma by±dhitasseva bhesajjena karaº²ya½ hoti, aby±dhitassa ki½ bhesajjena. Ch±tasseva bhojanena karaº²ya½ hoti, ach±tassa ki½ bhojanena. Evameva kho, bhante n±gasena, natthi katakaraº²yassa paµisall±na½, sakaraº²yasseva paµisall±na½. Ayampi ubhato koµiko pañho tav±nuppatto, so tay± nibb±hitabbo”ti.
“Ya½ kiñci, mah±r±ja, karaº²ya½ tath±gatassa, sabba½ ta½ bodhiy± yeva m³le pariniµµhita½, natthi tath±gatassa uttari½ karaº²ya½, katassa v± paticayo, bhagav± ca tem±sa½ paµisall²no, paµisall±na½ kho, mah±r±ja, bahuguºa½, sabbepi tath±gat± paµisall²yitv± sabbaññuta½ patt±, ta½ te sukataguºamanussarant± paµisall±na½ sevanti. Yath±, mah±r±ja, puriso rañño santik± laddhavaro paµiladdhabhogo ta½ sukataguºamanussaranto apar±para½ rañño upaµµh±na½ eti. Evameva kho, mah±r±ja, sabbepi tath±gat± paµisall²yitv± sabbaññuta½ patt±, ta½ te sukataguºamanussarant± paµisall±na½ sevanti.
“Yath± v± pana, mah±r±ja, puriso ±turo dukkhito b±¼hagil±no bhisakkamupasevitv± sotthimanuppatto ta½ sukataguºamanussaranto apar±para½ bhisakkamupasevati. Evameva kho, mah±r±ja, sabbepi tath±gat± paµisall²yitv± sabbaññuta½ patt±, ta½ te sukataguºamanussarant± paµisall±na½ sevanti.
“Aµµhav²sati kho panime, mah±r±ja, paµisall±naguº±, ye guºe samanussarant± [samanupassant± (s². p².)] tath±gat± paµisall±na½ sevanti. Katame aµµhav²sati? Idha, mah±r±ja, paµisall±na½ paµisall²yam±na½ att±na½ rakkhati, ±yu½ va¹¹heti, bala½ deti, vajja½ pidahati, ayasamapaneti, yasamupaneti, arati½ vinodeti, ratimupadahati, bhayamapaneti, ves±rajja½ karoti, kosajjamapaneti, v²riyamabhijaneti, r±gamapaneti, dosamapaneti, mohamapaneti, m±na½ nihanti, vitakka½ bhañjati, citta½ ekagga½ karoti, m±nasa½ snehayati [sobhayati (s².)], h±sa½ janeti, garuka½ karoti, l±bhamupp±dayati, namassiya½ karoti p²ti½ p±peti, p±mojja½ karoti, saªkh±r±na½ sabh±va½ dassayati, bhavappaµisandhi½ uggh±µeti, sabbas±mañña½ deti. Ime kho, mah±r±ja, aµµhav²sati paµisall±naguº±, ye guºe samanussarant± tath±gat± paµisall±na½ sevanti.
“Api ca kho, mah±r±ja, tath±gat± santa½ sukha½ sam±pattirati½ anubhavituk±m± paµisall±na½ sevanti pariyositasaªkapp±. Cat³hi kho, mah±r±ja, k±raºehi tath±gat± paµisall±na½ sevanti. Katamehi cat³hi? Vih±raph±sut±yapi, mah±r±ja, tath±gat± paµisall±na½ sevanti, anavajjaguºabahulat±yapi tath±gat± paµisall±na½ sevanti, asesa-ariyav²thitopi tath±gat± paµisall±na½ sevanti, sabbabuddh±na½ thutathomitavaººitapasatthatopi tath±gat± paµisall±na½ sevanti. Imehi kho, mah±r±ja, cat³hi k±raºehi tath±gat± paµisall±na½ sevanti. Iti kho, mah±r±ja, tath±gat± paµisall±na½ sevanti na sakaraº²yat±ya, na katassa v± paticay±ya, atha kho guºavisesadass±vit±ya tath±gat± paµisall±na½ sevant²”ti. “S±dhu, bhante n±gasena, evameta½ tath± sampaµicch±m²”ti.

Uttarikaraº²yapañho navamo.