10. Nid±nasutta½
60. Eka½ samaya½ bhagav± kur³su viharati kamm±sadhamma½ n±ma kur³na½ nigamo. Atha kho ±yasm± ±nando yena bhagav± tenupasaªkami; upasaªkamitv± bhagavanta½ abhiv±detv± ekamanta½ nis²di. Ekamanta½ nisinno kho ±yasm± ±nando bhagavanta½ etadavoca– “acchariya½, bhante, abbhuta½, bhante! Y±va gambh²ro c±ya½, bhante, paµiccasamupp±do gambh²r±vabh±so ca, atha ca pana me utt±nakutt±nako viya kh±yat²”ti. “M± heva½, ±nanda, m± heva½, ±nanda [m± heva½ ±nanda avaca m± heva½ ±nanda avaca (d². ni. 2 mah±nid±nasutte)]! Gambh²ro c±ya½, ±nanda, paµiccasamupp±do gambh²r±vabh±so ca. Etassa, ±nanda, dhammassa ananubodh± appaµivedh± evamaya½ paj± tant±kulakaj±t± kulagaºµhikaj±t± [gu¼±guºµhikaj±t± (s².), gu¼²guºµhikaj±t± (sy±. ka½.)] muñjapabbajabh³t± [muñjababbajabh³t± (s².)] ap±ya½ duggati½ vinip±ta½ sa½s±ra½ n±tivattati. “Up±d±niyesu, ±nanda, dhammesu ass±d±nupassino viharato taºh± pava¹¹hati. Taºh±paccay± up±d±na½; up±d±napaccay± bhavo; bhavapaccay± j±ti; j±tipaccay± jar±maraºa½ sokaparidevadukkhadomanassup±y±s± sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. “Seyyath±pi, ±nanda, mah±rukkho. Tassa y±ni ceva m³l±ni adhogam±ni, y±ni ca tiriyaªgam±ni, sabb±ni t±ni uddha½ oja½ abhiharanti. Evañhi so, ±nanda, mah±rukkho tad±h±ro tadup±d±no cira½ d²ghamaddh±na½ tiµµheyya. Evameva kho, ±nanda, up±d±niyesu dhammesu ass±d±nupassino viharato taºh± pava¹¹hati. Taºh±paccay± up±d±na½ up±d±napaccay± bhavo…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. “Up±d±niyesu, ±nanda, dhammesu ±d²nav±nupassino viharato taºh± nirujjhati. Taºh±nirodh± up±d±nanirodho; up±d±nanirodh± bhavanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. “Seyyath±pi ±nanda, mah±rukkho. Atha puriso ±gaccheyya kudd±lapiµaka½ ±d±ya. So ta½ rukkha½ m³le chindeyya, m³le chetv± palikhaºeyya, palikhaºitv± m³l±ni uddhareyya antamaso us²ran±¼imatt±nipi. So ta½ rukkha½ khaº¹±khaº¹ika½ chindeyya. Khaº¹±khaº¹ika½ chinditv± ph±leyya; ph±letv± sakalika½ sakalika½ kareyya, sakalika½ sakalika½ karitv± v±t±tape visoseyya, v±t±tape visosetv± aggin± ¹aheyya, aggin± ¹ahetv± masi½ kareyya, masi½ karitv± mah±v±te v± ophuºeyya, nadiy± v± s²ghasot±ya pav±heyya. Evañhi so, ±nanda, mah±rukkho ucchinnam³lo assa t±l±vatthukato anabh±vaªkato ±yati½ anupp±dadhammo Evameva kho, ±nanda, up±d±niyesu dhammesu ±d²nav±nupassino viharato taºh± nirujjhati. Taºh±nirodh± up±d±nanirodho; up±d±nanirodh± bhavanirodho; bhavanirodh± j±tinirodho; j±tinirodh± jar±maraºa½ sokaparidevadukkhadomanassup±y±s± nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hot²”ti. Dasama½.
Dukkhavaggo chaµµho.
Tassudd±na½–
Pariv²ma½sanup±d±na½, dve ca sa½yojan±ni ca;
mah±rukkhena dve vutt±, taruºena ca sattama½;
n±mar³pañca viññ±ºa½, nid±nena ca te das±ti.