49. Itthiya+ma+ºa+kti+ka+yaka+y± ca

Itthiliªge bh±ve k±rake ca kriyatth± a-±dayo honti ano ca bahula½.
A-jara=vayoh±niya½, jirati jiraºa½ v± jar±. “Itthiya+ma+tv±”ti ±paccayo. Paµisambhijjat²ti paµisambhid±. Paµipajjati et±y±ti paµipad±. Eva½ sampad±, ±pad±. Up±d²yat²ti up±d±. Ikkha+cakkha=dassane, upa-ikkhat²ti upekkh±. “Yuvaºº±na+me-o lutt±”ti ek±ro. Cintana½ cint±. Sikkha=vijjop±d±ne, sikkhana½ sikkh²yant²ti v± sikkh±. Eva½ bhikkh±. Icchana½ icch±. “Gamayami”cc±din± cchaª±deso. Puccha=pucchane, pucchana½ pucch±. Midha+medha=saªgame, apaµhitadh±tu, medhana½ medh±. Eva½ gudha=pariveµhane, godhana½ godh±. Titikkhana½ titikkh±. Eva½ v²ma½s±, jigucch±, pip±s±, puttiy±. ¿hana½ ²h±.
ða-karaºa½ k±r±, “ass± º±nubandhe”ti ± hoti, eva+muparipi. Haraºa½ h±r± mutt±vali. Taraºa½ t±r±, dharaºa½ dh±r±. Araºa½ ±r±.
Yath±kathañci saddamhi, ru¼hiy± atthanicchayo.
Kti-sambhuvana½ sambhuti. “Na te”cc±din± na vuddhi. Savana½ suti. Nayana½ nayati et±y±ti v± n²ti. Maññat²ti mati, “gam±dir±na½ lopontabyañjanass±”ti gam±ditt± nalopo. Gamana½ gantabb±ti v± gati. Upahanana½ upahati. Ramanti et±ya ramana½ v± rati. Tanana½ tati. Niyamana½ niyati. Bhuñjana½ bhutti. Yuñjana½ yutti, parar³pa½. Eva½ sam±pajjana½ sam±pajjateti sam±patti. Sampatti. Yaja=devap³j±saªgatikaraºad±nesu, yajana½ iµµhi, “yajassa yassa µiy²”ti µi-±deso, “pucch±dito”ti tassa µho, parar³papaµhamakkhar± ca. S±sana½ siµµhi, “s±sassa sisa v±”ti sisa, s±nantarassa tassa µho”ti µh±deso. Bhedana½ bhijjateti v± bhitti. Bhaja=sev±ya½, bhajana½ bhatti. Tana=vitth±re, tanot²ti tanti, nassa niggah²t±di.
Ka-guhant² etth±ti guh±, ok±ranivutti. Rujat²ti ruj±. Modanti et±y±ti mud± n±ma mudit±.
Yaka-vida=ñ±ºe, vidana½ vidanti et±y±ti v± vijj±, dassa je pubbar³pa½. Yajana½ ijj±, µi-±deso.
Ya-sayanti etth±ti seyy±, dvitta½. Aja=vaja=gamane, samajana½ samajanti etth±ti v± samajj±. Papubbo, pabbajana½ pabbajj±. Tavaggavaraº±”dimhi “cavaggabayañ±”ti yogavibh±gena vassa be dvitta½. Ðmhi paricaraºa½ paricariy±. J±garaºa½ j±gariy±.
Ana-payojake k±riyadh±tuto kattu½ payojana½ k±raºa½, ek±ranisedho nassa ºo ca. Eva½ haritu½ payojana½ h±raºa½. Vida=anubhave, vitti vedayat²ti v± vedan±. Vanda=abhiv±danathut²su, vandana½ vandan±. Up±sana½ up±san±. Cita=sa½cetan±ya½, cetayat²ti cetan±. Desiyat²ti desan±. Bh±viyat²ti bh±van±.