Sabban±ma
Atha sabban±m±ni vuccante. Sabba, katara, katama, ubhaya, itara, añña, aññatara, aññatama, pubba, para, apara, dakkhiºa, uttara, adhara, ya, ta, eta, ima, amu, ki½, eka, ubha, dvi, ti, catu, tumha, amha iti sattav²sati sabban±m±ni, t±ni sabban±matt± tiliªg±ni. Tattha sabbasaddo niravasesattho, so yad± pulliªgavisiµµhatth±bhidh±y², tad± r³panayo. Pure viya sy±dyuppatti, “so”ti sissa ok±ro, saralopaparanayan±ni. Sabbo jano. Bahuvacane “sabba yo” it²dha “parasamaññ± payoge”ti sabb±d²na½ sabban±masaññ±. “Yo”ti vattate. 200. Sabban±mak±rate paµhamo. Sabbesa½ itthipumanapu½sak±na½ n±m±ni sabban±m±ni, tesa½ sabbesa½ sabban±masaññ±na½ liªg±na½ ak±rato paro paµhamo yo ettam±pajjate. Sabbe puris±. Ak±ratoti ki½? Sabb± am³. He sabba sabb±, he sabbe, sabba½, sabbe, sabbena, sabbehi sabbebhi. Catutthekavacane ±y±dese sampatte– “Ato, ± e, sm±smi½na½, ±ya catutthekavacanass±”ti ca vattate. 201. Tayo neva ca sabban±mehi. Ak±rantehi sabban±mehi paresa½ sm± smi½ iccetesa½, catutthekavacanassa ca ± e ±yaiccete ±des± neva hont²ti ±y±des±bh±vo. Caggahaºa½ katthaci paµisedhanivattanattha½, tena pubb±d²hi sm± smi½na½ ± e ca honti. Sabbassa. “Ak±ro, e”ti ca vattate. 202. Sabban±m±na½ na½mhi ca. Sabbesa½ sabban±m±na½ ak±ro ettam±pajjate na½mhi vibhattimhi. “Sabban±mato”ti ca vattate. 203. Sabbato na½ sa½s±na½. Sabbato sabban±mato parassa na½vacanassa sa½ s±na½iccete ±des± honti.
Sabbesa½ sabbes±na½, sabbasm± sabbamh±, sabbehi sabbebhi, sabbassa, sabbesa½ sabbes±na½, sabbasmi½ sabbamhi, sabbesu.
Itthiya½ “itthiyamato ±ppaccayo”ti ±ppaccayo. Añña½ kaññ±saddasama½ aññatra sa na½ smi½vacanehi. Sabb± paj±, sabb± sabb±yo, he sabbe, he sabb± sabb±yo, sabba½, sabb± sabb±yo, sabb±ya, sabb±hi sabb±bhi. Catutthekavacane “sabban±mato v±”, sabbato koti ito “sabbato”ti ca vattate. 204. Ghapato smi½s±na½ sa½s±. Sabbato sabban±mato ghapasaññato smi½ saiccetesa½ yath±kkama½ sa½s±±des± honti v±. “Sa½s±svekavacanesu c±”ti vattate. 205. Gho rassa½. Ghasañño ±k±ro rassam±pajjate sa½s±svekavacanesu vibhatt±desesu paresu. “S±gamo”ti vattate. 206. Sa½s±svekavacanesu ca. Sa½ s±iccetesu ekavacanaµµh±nasambh³tesu vibhatt±desesu paresu liªgamh± sak±r±gamo hoti. Sabbass± sabb±ya, sabb±sa½ sabb±s±na½, sabb±ya, sabb±hi sabb±bhi, sabbass± sabb±ya, sabb±sa½ sabb±s±na½. Smi½mhi “sabban±mato, ghapato”ti ca vattate. 207. Net±hi smim±yay±. Etehi sabban±mehi ghapasaññehi parassa smi½vacanassa neva ±ya y±des± hont²ti ±y±bh±vo. V±dhik±rato kvaci hoti dakkhiº±ya uttar±y±ti ±di. Sa½yam±des±, sabbassa½ sabb±ya½, sabb±su. Napu½sake sabba½ citta½, sabb±ni, he sabba, he sabb±ni, sabba½, sabb±ni. Sesa½ pulliªge viya ñeyya½. Eva½ katar±d²na½ aññatamasaddapariyant±na½ t²supi liªgesu r³panayo. Tattha katarakatamasadd± pucchanatth±. Ubhayasaddo dvi-avayavasamud±yavacano. Itarasaddo vuttappaµiyogavacano. Aññasaddo adhikat±paravacano. Aññatara aññatamasadd± aniyamatth±. “Yo, sabban±mak±rate paµhamo”ti ca vattate. 208. Dvandaµµh± v±. Dvandasam±saµµh± sabban±mak±rato paro paµhamo yo ettam±pajjate v±. Kataro ca katamo c±ti katarakatame, katarakatam± v± icc±di. Pubb±dayo dis±divavatth±navacan±. Pubbo k±lo. Bahuvacane “dh±tuliªgehi par± paccay±”ti ettha par±ti niddesato pubb±d²hi yovacanassa vikappenek±ro.
Pubbe pubb±, he pubba, he pubbe he pubb±, pubba½, pubbe, pubbena, pubbehi pubbebhi, pubbassa, pubbesa½ pubbes±na½. “Sm±smi½na½ v±”ti vikappen±k±rek±r±. Pubb± pubbasm± pubbamh±, pubbehi pubbebhi, pubbassa, pubbesa½ pubbes±na½, pubbe pubbasmi½ pubbamhi, pubbesu.
Itthiya½ pubb± dis±, pubb± pubb±yo icc±di sabb±saddasama½. Napu½sake pubba½ µh±na½, pubb±ni, he pubba, he pubb±ni, pubba½, pubb±ni, sesa½ pulliªgasama½. Eva½ par±paradakkhiºuttar±dharasadd±. “Sabban±mato, dvandaµµh±”ti ca vattate. 209. N±ñña½ sabban±mika½. Dvandaµµh± sabban±mato parassa yovacanassa µhapetv± etta½ añña½ sabban±mika½ k±riya½ na hot²ti sa½s±nam±des±bh±vo. Pubb±par±na½, pubbuttar±na½ adharuttar±na½, “n±ñña½ sabban±mikan”ti vin±dhik±rena yogena tatiy±sam±sepi. M±sapubb±ya, m±sapubb±na½. “N±ñña½ sabban±mikan”ti ca vattate. 210. Bahubb²himhi ca. Bahubb²himhi ca sam±se sabban±mikavidh±na½ n±ñña½ hoti. Piyapubb±ya, piyapubb±na½, piyapubbe. Casaddaggahaºena disatthasabban±m±na½ bahubb²himhi sabban±mikavidh±na½va hoti. Dakkhiºass± ca pubbass± ca yadantar±¼anti atthe bahubb²hi, dakkhiºapubbassa½, dakkhiºapubbass±, eva½ uttarapubbassa½, uttarapubbass± icc±di. Yatetasadd±d²nam±lapane r³pa½ na sambhavati. Yasaddo aniyamattho.
Yo puriso, ye puris±, ya½, ye. Y± kaññ±, y± y±yo, ya½, y± y±yo. Ya½ citta½, y±ni, ya½, y±ni. Sesa½ sabbattha sabbasaddasama½.
Ta eta ima amu ki½iccete parammukha sam²pa accantasam²pad³ra pucchanatthavacan±. Tasaddassa bhedo. “Ta si” it²dha– “Anapu½sakass±ya½ simh²ti, sa”miti ca vattate. 211. Etatesa½ to. Eta taiccetesa½ anapu½sak±na½ tak±ro sak±ram±pajjate simhi vibhattimhi. So puriso. Sabban±maggahaºañca, ito taggahaºañca vattate. 212. Tassa v± natta½ sabbattha. Taiccetassa sabban±massa tak±rassa natta½ hoti v± sabbattha liªgesu. Ne te, na½ ta½, ne te, nena tena, nehi nebhi tehi tebhi. “Sabbassa, tassa v± sabbatth±”ti ca vattate. 213. Sasm±smi½sa½s±svatta½. Taiccetassa sabban±massa sabbasseva atta½ hoti v± sa sm± smi½ sa½ s±iccetesu vacanesu sabbattha liªgesu. Assa nassa tassa, nesa½ tesa½ nes±na½ tes±na½. “Sm±hismi½na½ mh±bhimhi v±”ti ito “sm±smi½na½, mh±mh²”ti ca vattate. 214. Na timehi kat±k±rehi. Ta imaiccetehi kat±k±rehi paresa½ sm±smi½na½ mh± mhiiccete ±des± na honti.